Dấu hiệu nôn trớ ở trẻ là gì? Nguyên nhân trẻ bị nôn trớ do đâu? Trẻ hay bị nôn trớ phải làm thế nào? Cách trị nôn trớ ở trẻ nhiều lần trong ngày hiệu quả.

Nôn trớ là một tình trạng phổ biến ở trẻ nhỏ, nhất là giai đoạn các bé còn đang bú sữa mẹ. Nguyên nhân là do trong giai đoạn này, hệ thống tiêu hóa của trẻ còn non nớt và yếu ớt, các van trong dạ dày hoạt động chưa đồng bộ. Nôn trớ ở trẻ thường lành tính, tự khỏi khi trẻ lớn hơn, nhưng đôi khi nôn trớ lại là biểu hiện của những bệnh lý tiêu hóa như trào ngược dạ dày thực quản, triệu chứng của bệnh lý đường hô hấp hay bệnh lý toàn thân… Bài viết sau đây sẽ giúp mẹ hiểu thêm nguyên nhân và cách trị nôn trớ kịp thời cho bé.

1. Dấu hiệu nôn trớ

Nôn là hiện tượng đẩy ngược các chất trong dạ dày qua miệng do các động tác gắng sức của cơ thể. Trớ xảy ra mỗi khi trẻ ăn no, sữa trào ra khỏi miệng sau mỗi lần rướn người hoặc thay đổi tư thế đột ngột. Hiện tượng nôn trớ là một biểu hiện bất thường ở trẻ khi bú, hậu quả là thức ăn trào ngược từ dạ dày qua miệng. Nôn trớ ở trẻ được chia thành nôn trớ sinh lý và nôn trớ bệnh lý.

Nôn trớ sinh lý: sau khi sinh do dạ dày trẻ còn nhỏ, nằm ngang nên trẻ rất dễ nôn trớ. Sau 7 – 8 tháng tuổi, nôn trớ sinh lý sẽ không còn nữa.

Nôn trớ bệnh lý ở trẻ xảy ra khi trẻ nôn kèm với biểu hiện sốt, co giật, kèm theo sốt, ho, phát ban, đau bụng quằn quại, bụng trướng…. Trong trường hợp này, mẹ hãy để ý và đưa con đi khám vì rất có thể trẻ đang bị bệnh như nhiễm trùng dạ dày, ngộ độc thức ăn, hoặc các bệnh viêm màng não, viêm ruột thừa, nhiễm khuẩn, nhiễm virus, hẹp môn vị, lồng ruột, rối loạn vận động dạ dày, thực quản hoặc do cơ thể trẻ không dung nạp được một số chất.

2. Cách xử trí khi trẻ bị nôn trớ

• Khi trẻ đang bị nôn trớ sữa hay thức ăn ra ngoài, mẹ lấy khăn sạch lau miệng cho trẻ và quàng khăn vào cổ đề phòng trẻ nôn trớ tiếp. Tuyệt đối tránh bế xốc trẻ lên khi đang nôn trớ vì sẽ làm tăng nguy cơ trào dịch ói vào phổi.
• Không quát mắng hay tỏ thái độ bực tức dễ làm trẻ mất bình tĩnh, quấy khóc và trớ nhiều hơn. Mẹ nên từ từ nhẹ nhàng nói chuyện với trẻ để quên đi việc nôn trớ, đồng thời vuốt ngực và lưng cho trẻ từ trên xuống.
• Đặt trẻ nằm yên, cần kê cao đầu, đồng thời luôn để thân mình phía trên cao hơn phía dưới để tránh hiện tượng trào ngược. Nếu trẻ bị ọc sữa nhiều, nên cho nằm nghiêng sang một bên để không bị hít chất nôn vào phổi. Mẹ cùng cần nhớ không nên cho trẻ uống sữa ngay sau khi nôn ói. Bên cạnh đó, nhanh chóng lau mặt và miệng cho trẻ, thay áo, súc miệng để tránh mùi khó chịu do chất nôn gây ra.
• Khi nôn nhiều trẻ sẽ mất một lượng nước và chất điện giải khá lớn qua chất nôn. Do đó khi này mẹ nên có biện pháp bổ sung bù lượng nước và các chất điện giải cho trẻ. Mẹ có thể dùng dung dịch Oresol, nước cháo muối hay nước trái cây loãng. Nếu sử dụng Oresol để bù nước và chất điện giải cho trẻ, mẹ cần lưu ý pha theo đúng tỷ lệ hướng dẫn của nhà sản xuất, cho trẻ uống từng ít một và không pha từ sáng mà để đến chiều mới cho trẻ uống.

3. Biện pháp trị nôn trớ cho trẻ

Khi đã có những kiến thức về nôn trớ và cách xử trí, mẹ nên có những biện pháp để chủ động hạn chế tình trạng nôn trớ cho con.

Với trẻ bú sữa/ bú bình:

Đối với trẻ bú sữa mẹ: 

Mẹ nên cho trẻ bú từ từ, không để bú quá no và chỉ cho trẻ nằm sau khi bú mẹ ít nhất 15 phút. Về tư thế khi cho trẻ bú, mẹ cần bế đầu và người trẻ nằm trên một đường thẳng, mặt quay vào vú, mũi của trẻ đối diện với núm vú. Mẹ phải ôm sát con vào người và dùng tay đỡ mông. Sau đó, chạm vú vào môi trên của trẻ, đợi đến khi miệng trẻ mở rộng, mẹ đưa miệng trẻ vào vú sao cho môi dưới của trẻ ở dưới núm vú.

Nên cho trẻ bú bên trái trước (trẻ mới bú nên lượng sữa trong dạ dày còn ít, có thể nằm nghiêng bên phải). Sau đó, chuyển trẻ sang bên phải (lúc này dạ dày bé đã nhiều sữa, cần nằm nghiêng trái). Như vậy, sữa sẽ dễ dàng tuần hoàn mà không gây trào ngược dạ dày.

Sau khi cho trẻ bú xong, cần bế đứng lên và vỗ nhẹ phần lưng để  trẻ có thể ợ hơi được. Mục đích của việc này giúp làm giảm lượng hơi mà trẻ nuốt vào dạ dày, cũng là nguyên nhân gây nôn trớ

Đối với trẻ bú bình:

Mẹ nghiêng bình sữa cho trẻ bú, sao cho sữa ngập cổ bình để tránh nuốt không khí vào dạ dày gây nôn trớ.

Với trẻ ăn dặm:

Khi trẻ mới tập ăn dặm, mẹ không nên ép con ăn nhiều dễ khiến con sợ hãi khi nhìn thấy thức ăn.

Thay vào đó, mẹ có thể chia thức ăn làm nhiều bữa nhỏ trong ngày để bảo đảm đủ số lượng thức ăn cần thiết. Các bữa ăn của trẻ nên tập trung và thời gian ăn không kéo dài hơn 30 phút/bữa. Ăn quá lâu dễ làm cho trẻ mệt mỏi, lâu dần sẽ gây cảm giác chán ăn, khiến trẻ khóc và quấy phá.

Một số trẻ tạm thời cơ thể không dung nạp được sữa bò tươi, mẹ có thể thay thế bằng sữa đậu nành hoặc sữa bò dưới dạng sữa chua.

Cho trẻ bú lượng sữa vừa phải để hạn chế nôn trớ

Để phòng ngừa và hỗ trợ hệ tiêu hóa của trẻ tốt hơn, trị nôn trớ hiệu quả mẹ có thể bổ sung chế phẩm men vi sinh. Men vi sinh giúp lập lại cân bằng hệ vi sinh nhờ vậy bụng trẻ sẽ luôn khỏe mạnh để vững vàng đối phó với các vấn đề tiêu hóa, giúp trẻ ăn ngon tự nhiên, tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng.

Trong quá trình chăm sóc sức khỏe bé yêu, nếu có bất kỳ khó khăn nào mẹ có thể tìm hiểu thêm thông tin qua website: https://www.bioacimin.com/ hoặc hoặc đặt câu hỏi trực tiếp tại https://www.bioacimin.com/chuyen-gia-tu-van để được tư vấn hỗ trợ miễn phí trong suốt quá trình phát triển của con.

Chúc các mẹ nuôi con khỏe mạnh! 

Xem thêm tip trị nôn trớ an toàn cho trẻ tại đây: 

Xử lý nôn trớ cho trẻ theo lời khuyên chuyên gia

Trị nhanh chứng nôn trớ ở trẻ